Վանաձորցիները հոգնել են քննարկումներից եվ ,,ռադիկալ լուծումներ,, են պահանջում ընդդիմությունից

 Լավ, էս վանաձորցիք ԱԺ պատգամավորներին իրավական հարցեր չունե՞ն ներկայացնելու, ախր պատգամավորների գործն իրավական խնդիրներով զբաղվելն է,ու այդ խնդիրների հիման վրա օրենսդրական նախաձեռնություններ ներկայացնելը։Այս հարցն էր ինձ հետաքրքրում ապրիլի 17-ին Վանաձորի Երկաթուղայինների ակումբի դահլիճում ԱԺ ,,Հայաստան,, խմբակցության 6 պատգամավորների/ավելացրած՝մեկ ՀՅԴ մարզային կառույցի ղեկավար/հետ հանդիպմանը՝լսելով տարբեր դիտարկումներ՝դահլիճում ներկա գտնվողներից։Իբր վանաձորցի շատ կար, որ ելույթ ունեցողներից էլ իրավական հարցեր ակնկալվեին։Մի քանի զգացմունքային ելույթներ՝Վանաձոր տեղահանված արցախցիներից,որոնցից մեկը նշեց, որ հայրենիքից հետո ամենակարեվորն իրենց համար աշխատանքն է, մինչդեռ Վանաձորում աշխատանք չկա, որ աշխատեն, իրենց ընտանիքները պահեն։Մեկն էլ նեղված էր, որ Արցախի դրոշն են հավաքում արդեն    անգամ՝ ,,Արցախ,, պուրակից։Իրենց կորցրածն ու տառապանքն էին բարձրաձայն վերապրում,հոգիները դատարկում։Ոմանց զգայացունց ելույթներն այնքան էին երկարում, որ դահլիճի մասնակիցները կամ քթների տակ դժգոհում էին/,,բա հիմի դրա վախտն ա՞,,   ,,վախ հորս արեվ,,/, կամ՝բուռն ծափահարում էին ելույթի կեսից՝որ կարճ կապեն։Մի երիտասարդ լոռեցի,խնդրելով,որ իր ելույթը չտեսագրվի,համառոտ նկատեց, որ նման հանդիպումներն իշխանափոխության չեն հանգի, անօգուտ են, եվ ,,ռադիկալ լուծումներ,, են պետք/ինչին հավանություն տվեց իր ելույթում նաեւ մի տարեց տղամարդ՝արցախյան առոգանությամբ/։Իսկ ելույթ ունեցող կինը նաեւ մտահոգություն հայտնեց, որ մինչ այս կարգի քննարկումներ են շարունակվում, մի օր էլ թշնամին Տավուշը վերցնելով՝հասնելու է Վանաձոր ՝դրանից բխող ծանրագույն հետեվանքներով;Բայց՝դաշնակցական պատգամավոր Իշխան Սաղաթելյանը պինդ էր իր դիրքորոշման մեջ ու համառեց, գտնելով, որ մինչեւ ժողովուրդը փողոց դուրս չգա, անհրաժեշտ քանակով, իշխանափոխություն չի լինի,եվ եթե անգամ իրենք՝,,Հայաստան, խմբակցության պատգամավորներն իրենց մանդատները վայր դնեն,որպեսզի օրենսդիրը կազմալուծվի, դա արդյունք չի տա,իրենց փոխարեն իշխանությունը խորհրդարան կբերի որեվէ իշխանամետ կուսակցության։

,,Եթե ընտրություններ լինեն, Նիկոլը կընտրվի՞,,-Սաղաթելյանի հարցին դահլիճում գտնվողների մի մասն ասեց՝,,այո,, մի քանիսն էլ դժգոհեցին․,,Չէ, ինչ ընտրվել,,։Ընդհանուր զրույցներից հասկացանք, որ ոմանք արդեն դժգոհ են ոչ այնքան իշխանություններից, որքան՝չհեղափոխվող նիկոլամետ զանգվածից, մարդկանց անտարբերությունից,իսկ նրանց հետո բացատրական աշխատանքներն արդյունք չեն տալիս։,,Ես նույնիսկ իմ բարեկամին չեմ կարող համոզել, որ փողոց դուրս գա,,-դժգոհեց ,,ռադիկալ լուծում,, պահանջող կինը։Հանդիպման ավարտին Իշխան Սաղաթելյանն առաջարկեց բանավեճը շարունակել արդեն՝ներքեվում,անմիջական շփումների տեսքով,առանց միկրոֆոնների/ընդ որում, մի տղամարդու՝,,ռադիկալ լուծման,, կողմնակից, խնդրեց իրեն բացատրել, թե որն է ,,ռադիկալ լուծումը,,/։Չմոռացավ նաեւ ժողովրդին ուղղված իր թեվավոր խոսքը՝,,Պինդ կացեք,,։Մեկին էլ հետաքրքրում էր, թե ինչու ,,17,,-ի շարժման առաջնորդ Վազգեն Մանուկյանին դավաճանեցին որոշ ուժեր, եվ շարժումը մարեց։Զարմանալի է, որ լեփ-լեցուն դահլիճում միջոցառման ժամանակ ոչ մի ոստիկան չնկատվեց ոչ դրսում, ոչ ներսում։Միգուցե՝քաղաքացիական հագուստներով էին կամ՝իշխանությունն արդեն վախ չունի խորհրդարանական ընդդիմությունից։Դահլիճից դուրս, 2 մայթեզրերին մեքենաների մեծաքանակ առկայությունը վկայում էր, որ մասնակիցներ կարող էին եկած լինել նաեւ մարզի այլ բնակավայրերից,միգուցե նաեւ՝այլ մարզերից։Իսկ դահլիճում նկատելի էր արցախյան բարբառը։Արցախցի 2 կին նույնիսկ ծանոթներ դուրս եկան։,,Ես Ստեփանակերտ եմ մնում, աղջիկս՝Շուշի,,-կնոջ խոսքից հասկացանք, որ նա դեռ հոգով Արցախի բնակչի կարգավիճակում է,եվ համոզված է, որ ետ է վերադառնալու;

Միջոցառման ավարտին Վանաձորից ընտրված պատգամավորին հանձնեցինք 2 նամակ-առաջարկ՝դրանց օրենսդրական տեսք տալու համար․թեպետ՝հույս քիչ կա, թե այս իշխանության օրոք, ԱԺ քայլական  մեծամասնության օրոք հնարավոր է ժողովրդանպաստ որոշումներ կայացնել։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ, Վանաձոր

ՀՀ Ազգային Ժողովի ,,Հայաստան,, խմբակցությանը

 

Վանաձորի նախկին քաղաքապետ,արդեն 2 տարի բանտում գտնվող Մամիկոն Ասլանյանին կալանքի վերցրեցին 2021թվի ՏԻՄ ընտրություններից կարճ ժամանակ անց․Լոռու նախկին մարզպետի/նիկոլական/հետ հեռուստաբանավեճի ժամանակ արված ,,հանդուգն,, հայրարարություններից եվ ակտիվ լեզվամարտից հետո։Իսկ 2022թվից, փաստորեն, սկսվեց Վանաձորի քաղաքապետարանում մեծ անտերության ժամանակաշրջան։Աղբահանման ծառայության ,,Նոյի թվերի,, ,,պարտքերի,, նկատմամբ դեռ 2016թվից կիրառվող տույժերն սկսեցին առասպելական չափերի հասնել՝քաղաքի բնակչության պատկառելի մասին դնելով սոցիալական պատանդի կարգավիճակում,քանի որ դեռ շատ հին ժամանակներից շատերը տարբեր պատճառներով աղբի վարձ չեն մուծել/որի թաղամասում աղբահանություն չի իրականացվել, եվ բնակիչները հրաժարվել են վարձ մուծել, որի սոցիալական վիճակն է չմուծելու պատճառ դարձել/,ու հիմա այդ ,,պարտքերը,,/որոնց մի մասը պետք է ակտավորման ենթակա լինեին/,եկել-չոքել են քաղաքացիների բկին՝տույժերի միջոցով կրկնապատկվելով։Քաղաքապետարանում այնքան են առաջ գնացել իրավաբանական աճպարարությունների մեջ, որ անգամ՝պարբերական վճարումներ կատարող քաղաքացու նկատմամբ․․․․2 տարում 6000դրամի ,,տույժ,, են աճեցրել։Ընդ որում՝2022թվից հայտնված ,,մնացորդն,, ու տույժը քաղաքապետարանը գրավոր չի  հիմնավորում՝ի պատասխան դիմումի,այլ՝մատուցում է ի գիտություն՝վկայակոչելով աղբահանության մասին օրենքը․բայց թե ինչ հաշվարկով է կիրառվում տույժը, ամսվա կտրվածքով, թե տարվա, թե երկուսը միասին՝չի մանրամասնում, ու պարզապես վկայակոչում է աղբահանության մասին օրենքի 5-րդ կետը։Օրենքն ասում է՝պարբերական վճարումներ անող քաղաքացու հաշվեհամարին ամեն ամիս 200դրամ ավելացրու՞․․․էդքան անմարդկային օրենք ունենք մե՞նք․․․․Ի դեպ, անդորրագրերում չի երեվում տույժը, այլ՝միանգամից գումար է աճում՝անհասկանալի տրամաբանությամբ ու հաշվարկով,եվ միայն՝հաշվի քաղվածքում է երեվում, եթե պահանջում ես այդ քաղվածքը/բայց՝միայն 2002թվից սկսած հաշվարկով, մնացորդ ,,պարտքը,, միանգամից փոխանցված՝նախկին տարիներից/։Իսկ նախկին տարիների տվյալներ՝հրաժարվում են տրամադրել, ինչն ավելի վիճելի է դարձնում նախկինից փոխանցված ,,պարտքը,, եվ ,,տույժը,,։

   Պարոնայք կառավարողներ, երկրում սոցիալական լարվածությունը մեղմելու նպատակով չեղարկեք ժամկետանց պարտքերը։Հին ,,պարտքի,, վրա տույժեր նշանակելով ե՞ք նոր Հայաստան կառուցում։Երկրի ջրային ոլորտի միանձնյա կառավարող ,,Վեոլիային,, 1․1 միլիարդ դրամ սուբսիդավորում եք ուզում հատկացնել այն դեպքում,երբ որ նա իր խոստացած բարեփոխումները ձախողել է, ուրեմն բարի եղեք սուբսիդավորել կամ չեղարկել աղբահանության ոլորտում կուտակված հսկայական պարտքերը․այնպես, ինպես 2005թվին չեղարկվեցին ՀԷՑ-ում կուտակված պարտքերը՝սեփականատիրոջ կողմից։Այլապես ստացվում է,որ թոշակների բարձրացում չկա,ավանդների վերադարձը դանդաղում է,իսկ թոշակառուների նկատմամբ կոմունալ վարձեր են անվերջ կուտակվում․ընդ որում՝վերջին 5 տարում մի քանի անգամ թանկացած։
ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ,Վանաձոր

,,Դբա լավը, դբա Ձորագէս,,

 Վանաձորից Ձորագէս ճանապարհը,որ հոյակապ ասֆալտապատված է, ու ճանապարհը լայնացած, գնալով կարճանում է․մեկ-երկու եվ Վանաձորի՝օրեցօր մեծացող գերեզմանատունն անցնելուց հետո մեկ էլ տեսնում ես՝Փամբակում ես, ու մինչեւ հաջորդ ,,արտաշնչելդ,, մեքենան հասնում է Վահագնաձոր,այնուհետ՝Վահագնի,որտեղից էլ ,,մի ոտ,, կամ 5-10 րոպեի ճանապարհ է մինչեւ Թումանյան կայարան։Ու չես հասցնում աչքդ թարթես 2 քարանձավային թունելներում/որոնք նույնպես բարեկարգվել են ու վերակառուցվել՝ճանապարհների նման/, մեկ էլ տեսնում ես,որ հասար ,,դբա լավը,,՝,,դբա Ձորագէս,,։Ի դեպ, ճանապարհին ուղեվորներից մեկի զրույցից պարզվեց, որ Ձորագէսը սովետական տարիների նման ձաղիձորցիների համար էլ է ,,դբա լավը,, քանի որ շատերը Ձաղիձորից/Թումանյան քաղաք/ աշխատում են Ձորագէսում․սպասարկման ոլորտում, կարի ֆաբրիկայում․․․․Այս առումով 

կոմունիզմը դեռ չի հեռացել Ձորագէսից,գործազրկության խնդիր էլ չկա․մանավանդ, որ բնակչությունն է պակասել,եվ միակ տարբերությունն այն է, որ ակումբն ու գրադարանը չկան, ,,հավուզն,, էլ/հին ջրավազանը թթի ծառի մոտ/, վերափոխվել է մանկական խաղահրապարակի։Իսկ ,,գարադոկում,, ի տարբերություն սովետական տարիների, խաչքար է կանգնեցվել․ձորագէսցին դարձել է ավելի աստվածավախ։Մեր տեղեկություններով, ակումբի շենքը հիմա վերակառուցվում է որպես հանդիսությունների սրահ/այնպես, ինչպես այլ փոքր համայնքներում/։

------------------------------------------------------------

                  ,,Տված չտեի,,

,,Դու Կարինեն ե՞ս,,-ավտոբուսի մեջ իմ հարեվանությամբ գտնվող կնոջ հարցին բացասական պատասխան տվեցի։Փոքր-ինչ անց՝լոռեցու անմիջականությամբ հաջորդ հարցը տվեց․,,Ձաղիձորից ե՞ս,,-կրկին բացասական պատասխան տվի։3-րդ հարցը չհասցրեց տալ, որովհետեվ մինչ ավտոբուսը կշարժվեր, վերջինիս զանգեցին ու առաջարկեցին իջնել եվ ճանապարհը շարունակել այլ փոխադրամիջոցով/երեվի՝ծանոթները/։Վերջինս ստիպված էր վարորդին մի քանի անգամ շնորհակալություն հայտնելով խնդրել, որ նախօրոք վճարված գումարը ետ վերադարձնի։Վարորդն ստիպված էր գումարը ետ վերադարձնել,բայց՝ետեվից դժգոհեց․,,Դու հաջորդ անգամ ոտի վրա կգնաս, իզուր էլ փողը ետ տվի, տված չտեի,տվածն էլ մի փող ըլեր՝300դրամ,,։

․․․Ի դեպ, վերջերս մի լոռեցի կին էր ինձ հետ վիճում, թե Ձորագէսի՝մայրուղու վրա գտնվող կամուրջը կառուցվել է 2018-ից հետո, ներկա իշխանությունների օրոք․եվս մեկ անգամ հիշեցնենք, որ նոր կամուրջը /որի՝մինչեվ կառուցումը տարբեր հրապարակուներով հանդես ենք եկել՝հին կամրջի աղետալի վիճակի մասին/, կառուցվել է նախկին իշխանության օրոք, բայց՝հեղափոխությունն արդեն մոտ էր, եվ նախկինները թերեվս չհասցրին կամրջի պաշտոնական բացում անել,իսկ Թումանյան կայարան-Ձորագէս 2 թունելների վերակառուցման աշխատանքներն ավարտին են հասցվել ներկա իշխանության օրոք։Չի կարելի մեկի արածը մյուսին վերագրել։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ,Վանաձոր-Ձորագէս, 20․08․2023թ․

Թամադաներ

                                                                                                           Թամադան՝Դսեղից

Շհալվեցի Սահակի տունը կռիվ էր ընկել։Սահակն ուզում էր իր բանակից զորացրված տղայի հարսանիքի թամադան իրենց գյուղից լինի, կինը չէր համաձայնում։

-Չէ, չեմ ուզում իմ մինուճար տղի հարսանիքի թամադան մեր գյուղից լինի,խի՞, մենք ու՞մից ենք պակաս,որ մեր տան հարսանիքի թամադան Դսեղից չըլի։

-Այ կնիկ,-զայրանում էր Սահակը,-մենք ով, Դսեղա թամադա բերիլ տալն ով, մենք էդ հունարը չունենք, էլ ասես Դեբեդից բերիլ տանք՝կարող ա բան դուս գա, թե չէ՝Դսեղից, էդ մտքիցդ հանի։

-Սահակ ջան, ախր էն Կախանք բա ո՞նց բերիլ տվին,խի դու Գալուստի չափ չկա՜ս․․․․բա դու ամոթ չես անի՞,որ չկարենաս բերես, մի ծանոթ գտի, մի հնար արա։

Կնոջ հետ երկար բարակ վեճերից հոգնած,Սահակը վերջապես զայրացավ․

-Դե լավ, հերիք ա,գլուխս տարար էլի, գնում եմ Դսեղ,բայց իմացի, թե էսօր եդ չեկա,ուրեմն հաշվի գործը գլուխ չի էկել,գնացել եմ Կիրովական, ախպորդ տուն,բալքի նա գա մի բան անի,նա Դսեղ ծանոթներ շատ ունի։ 

            ՀՆԱՐԱՄԻՏ ԹԱՄԱԴԱՆ 

Ո՞վ չգիտի,որ Լոռվա Դսեղի թամադաների համբավը վաղուց դուրս էր եկել Լոռվա սահմաններից;Այ թե թամադաներ էին դսեղեցիք․․․․

Սակայն երեվի քչերը լսած կլինեին թամադաներից ամենահամբավավորի՝Աթանց Էրեգլոյի թամադայական ,,քաջագործություններից,, մեկի պատմությունը,որը մինչեւ հիմա էլ հաճույքով են վերհիշում համագյուղացիները, եվ ոչ միայն նրանք․․․

Օրերից մի օր հարեվան Քարինջ գյուղից մի հարսանքատեր,լսած լինելով Էրեգլոյի մասին,գալիս է նրա մոտ՝խնդրանքով, թե էսպես-էսպես էս ամիս 25-ին տղիս հարսանիքն է՝արի թամադայություն արա։Էրեգլոն մի քիչ չեմուչում է անում, բայց համաձայնվում է ու կամաց-կամաց պատրաստվում այդ օրվա հարսանիքին Քարինջ գնալու։Էդ հարսանիքի նախօրյակին Էրեգլոյենց տուն է գալիս մի ուրիշ հարսանքատեր՝այս անգամ Մարց գյուղից,ու, այ քեզ թարս բախտ, նույն օրվա հարսանիքի թամադայի հրավերքով։Էս հարսանքատերն Էրեգլոյի հին ծանոթներից է լինում, Էրեգլոն համեստորեն ձեն չի հանում,չի ասում, որ արդեն ուրիշ հարսանիքի է հրավիրված,ճարահատյալ համաձայնվում է,բայց մտքում մտածում, թե ոնց անի, որ հնարը գտնի։Գիշերը տեղում երկար-բարակ մտածելուց հետո Էրեգլոյի գլխում մի ,,հանճարեղ,, միտք է ծագում․2 հարսանիքին էլ թամադայություն անի՝միաժամանակ․․․

․․․Քարինջ գյուղի հարսանքատանն ասեղ գցելու տեղ չկար,հարսանքատիրոջ առաջարկով բոլոը խմում են թամադայի՝էրեգլոյի կենացը։Էրեգլոն էլ, առանց իրեն կորցնելու, պատկառանքով եվ հանդիսավոր լրջությամբ շնորհակալություն  է հայտնում կենացի համար,եվ իր կողմից առաջարկում նորապասակների կենացը։Ու ծայր է առնում  հարսանիքն իր աղմուկ-աղաղակով․․․․

Հարսանքատանը,որտեղ ամեն մեկն զբաղված էր իր ուտել-խմելով, ոչ ոք չնկատեց թամադայի կարճ բացակայությունը․իբր,պարելուոաց շոգելով թամադան դուրս էր եկել բակ՝հովանալու․․․․․Այդպես ամեն անգամ ամեն կենաց առաջարկելուց հետո թամադա Էրեգլոն բակ է դուրս գալիս, իբր հանգստանալու,սակայն դա միայն թվում էր․գլուխները տաքացրած հարսանքավորների մտքով չէր էլ անցնում, որ թամադա Էրեգլոն ամեն կենացից հետո արագորեն մտնում էր հարեվան տան բակ, նստում ձին ու սլանում դեպի մոտիկ․․․․Մարց գյուղը։Մի քանի րոպեում տեղ հսնելուց հետո ինչպես հարկն է կառավարում էր նաեւ այդ գյուղի հարսանիքը։Ահա թե ինչպես էր դսեղեցի Էրեգլոն միեվնույն օրը եվ նույն ժամին թամադություն արել տարբեր գյուղերի հարսանիքներում։

ԳԵՈՐԳԻ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ

ստորեվ ներկայացրինք ծնունդով դսեղեցի,Կիրովականի երկարամյա բնակիչ՝2013թվին մահկանացուն կնքած, Գեորգի Հովսեփյանի երգիծական անտիպ նյութերը՝գրված 1984թվին/թամադաների մասին/, նրա ծննդյան 90-ամյակի առթիվ՝հետմահու կարգով։Դառնանք զօղորմին տանք։                                                                                  

 

ՀԻՆ ՁՈՐԱԳԷՍՑԻՆԵՐԸ՝ՆՈՐ ԾԱՆՈԹՈՒԹՅԱՄԲ

 Մի հին ձորագէսցի հայտնաբերեցի պատահաբար․առեվտրի փոքր տաղավարում պատահաբար առնչվելով գնորդի ու տարեց վաճառողուհու զրույցին, երբ վաճառողուհին գնորդին ճանապարհելուց առաջ ասում էր՝,,Ես էլ եմ ձորագէսցի,,։Բնականաբար,ձորագէսյան արմատների կանչով հետաքրքրվեցի ու պարզեցի, որ այդ կինը ծնվել է 1956թվին, Ձորագէսում։Պատմեց, որ բնակվել են ակումբի շենքի մոտ գտնվող ինչ-որ հին շենքում/երկաթգծի մոտ․աղոտ հիշեցի/։Երբ Ձորագէսից տեղափոխվել են Կիրովական, 7 տարեկան է եղել։Հին հարեվաններից հիշում էր Մելնիկին,տիկին Գինարգային/նրանց կհիշեն ավագ սերնդի ձորագէսցիները/։Դարակից հանեց խնամքով պահվող սուրբ գիրքը՝Աստվածաշունչը, եվ նրա միջից հանեց Ձորագէսի մանկապարտեզի երեխաների լուսանկարը՝60-ականների սկզբի, երբ ինքը հաճախել էր մանկապարտեզ։Լուսանկարի կենտրոնում երջանկահիշատակ Վարդուշ Պետրոսյանն էր/ով, փաստորեն, մանկապարտեզում դաստիարակ է եղել,ինչից ես անտեղյակ էի։Ավելի ուշ՝մեկ այլ հին ձորագէսցի էլ՝Լիլիթը Եգանյան, հպարտությամբ պատմեց, որ Վարդուշ Պետրոսյանն իրեն դպրոցում է դասավանդել/։

Իմ զրուցակիցը,ում անունը Ռուզաննա էր, երբ իմացավ, որ իր տարեկից երեխաներից ճանաչում եմ Ալլային՝Կոստանդյան, ասեց՝ինքն էլ կա էս նկարում,,․ու մատնացույց արեց ներքեվի շարքում մի երեխայի, ասելով․,,սա է չէ՞ Ալլան,,։Ուշադիր զննելով մի փոքր կասկածեցի, որ դա Ալլան կլինի, բայց ենթադրեցի, որ միգուցե տարիների ընթացքում փոխվել է, դրա համար չեմ ճանաչում։Բայց լուսանկարի վերեվի շարքից մի երեխայի մատնացույց անելով ասեց՝,,Էս տղայի անունը Սամվել էր,, ուշադիր նայելով, հայտնագործածի նման ասի՝,,Վայ, Սամվելն է, կողքինն  էլ Ալլան․․․ այ Ալլան ինքն է,գիտե՞ք որ նրանք հետագայում իրար հետ ամուսնացան,,։Ի՞նչ իմանար, 7 տարի առաջ էր Ձորագէսից դուրս եկել, կապ էլ չէր եղել Ձորագէսի հետ։Իմ զրուցակիցը հիշում էր նաեւ Մանվելին/Մատինյան/, ով, ցավոք, տարիներ առաջ մահացավ։Վանաձորում բնակվող ձորագէսցիներից ոմանց հանգամանքների բերումով ճանաչում էր։Նաեւ ցավով հիշատակեց,որ եղբայրը՝Ռուդիկ անունով/Ավետիքյան/, ով երկար տարիներ աշխատել է Կիրովականի հանրախանութի ռադիոտեխնիկայի բաժնում, վերջերս է մահացել։Զրուցակիցս լավ տեղյակ էր, որ Ձորագէսում հիմա միջազգային հյուրանոց կա/2000թվականներին կառուցված/,եվ ասեց․,,դե գյուղերը հիմա զարգացած են շատ,,։Այդ առթիվ նկատեցի, որ Ձորագէսը միշտ է զարգացած եղել,դեռ սովետական տարիներին ուներ պարահրապարակ, ակումբ-գրադարան, կինոդահլիճ, բիլիարդանոց/հիմա դրանք վաղուց չկան՝անկախությունից հետո աստիճանաբար վերացել են,քանի որ ակումբ-գրադարնն էլ է վերացել/։Վերջինս սովետական տարիների նվաճումներից անտեղյակ էր, բայց՝լողափն ու գետը հիշում էր, երեխաների հետ մշտապես գետ են գնացել։

․․․Երբ Ալլային պատմեցի, որ ծանոթացել եմ իր մանկապարտեզային ընկերուհու հետ ու պատմեցի լուսանկարի մասին, ուրախացած ասեց․,,Էդ նկարից ես էլ ունեմ, ես ու Սամվելն իրար կողքի ենք․էսա գնամ էդ նկարը գտնեմ ու գնամ Ռուզանի հետ նորից ծանոթանամ,,։

Հ․Գ․Ավելի ուշ տեղեկացա, որ նկարի առաջին շարքում գտնվող երեխան, ում մասին նույնպես ասել էր ,,Ալլա,, անունով, նա էլ Մելիքսեթյան Ալվարդն է եղել․այսպիսով, լուսանկարում ձորագէսյան 2 Ալլաներ են եղել․Կոստանդյան եվ Մելիքսեթյան Ալլաները։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ,4․05․2023թ․Վանաձոր

90-ականների ,,չարեփոխումները,,՝ի վնաս թոշակառուների

 Ի՞նչ է նշանակում աշխատանքային գրքույկի մեջ առկա ստաժը հաշվելու համար պետք է միաժամանակ տեղեկանք ներկայացվի տվյալ թոշակառուի/ավելի ճիշտ թոշակի գնալ պատրաստվողի/նախկին գործատուի կողմից, թե նա սոցվճարում արել է՞, թե՞չի արել։Ուրեմն քիչ չէ, որ աշխատատեղերի մասսայական կրճատման պայմաններում թոշակի շեմը 90-ականներին բարձարցրին՝դարձնելով արեվմտյան մոդելի, ու 55 տարեկանից հասցրին 63-ի, հիմա էլ էդ 63-ին մի կերպ հասած, 30 տարվա անկախության տարիների տառապանքներով անցած մարդիկ ծերության շեմին պետք է դռնեդուռ ընկնեն, որ հաստատեն այն, ինչն արդեն իսկ գրված-կնիքված է իրենց աշխատանքային գրքույկում․հիմա սրան ի՞նչ անուն տաս, այս հակամարդկային օրենքին, թոշակառուն ինչի՞ պիտի պատասխան տա նրա համար, որ իր նախկին գործատուն սոցվճարում չի արել, կամ իր նախկին հիմնարկը չկա, կամ արխիվն անհետացել է․․․․մարդն ունի աշխատանքային ստաժը հաստատող փաստաթուղթ, ուրեմն պետք է դա համարվի օրինական փաստաթուղթ, իսկ թե գործատուն վճարում է արել, թե չի արել, դրա մեղքը չպետք է ընկնի թոշակառուի վրա։Անպարտաճանաչ հարկատուներ եք փնտրու՞մ, գնացեք գործատուների մոտ ստուգումներ արեք/ ի դեպ,մոտ 20 տարի առաջ նոր կառույց էր ստեղծվել՝Աշխատանքի տեսչություն, ու եթե որեվէ մեկն իր մոտ աշխատող էր ընդունում, ապա պարտավոր էր անմիջապես տեղյակ պահեր Աշխատանքի տեսչությանը, հետաքրքիր է, հիմա կա՞ այդ կառույցը թե՞ լուծարել են ,,հեղափոխությունից,, առաջ կամ հետո/։Կոռուպցիա եք ուզում գտնեք, գնացեք աշխատանքային գրքույկների հետքերով, կամ գործատուների մոտ ստուգումներ արեք, ոչ թե գործատուներից հաշվետվություն պահանջելու հոգսը կամ թոշակառուն քաշի/տեղեկանքների հայթայթմամբ զբաղվելով/, կամ հույսը դնի Միասնական սոցիալական ծառայության վրա, որի հարցումներն էլ կարող է մի 3 ամիս տեվեն/այն հույսով, որ թոշակառուն այդ ընթացքում շունչը կփչի/։Հնացած, իրեն չարդարացրած օրենքներով Նոր Հայաստան ե՞ն կառուցում։Հետո էլ արդարացնում են ըստ պատկանելույն, թե ,,Խեղճ Նիկոլն ի՞նչ անի,խեղճին խանգարում են,,։Հիմա ո՞վ կամ ինչն է խանգարում Նիկոլին կամ նրա Ազգային Ժողովին՝փոխելու իրենց նպատակայնությունը չապացուցած, 30 տարի առաջվա օրենքները։Թե՞ շատ ձեռնտու վիճակ է, որ մարդիկ հոգնեն պայքարից ու իրենց կիսատ-պռատ թոշակների համար չբողոքեն՝խուսափելով բյուրոկրատական քաշքշուկների մեջ ընկնելուց․ու այդպիսով զրկվեն իրենց արդար վաստակի համեմատ լիարժեք թոշակ ստանալուց։Նիկոլն է ի վերջո Ազգային Ժողովին հուշելու՞, թե՞ Ազգային Ժողովն է ժողովրդի ձայնին ականջ դնելու։Բա Նիկոլին կամ Ազգային Ժողովին չեն հասնու՞մ հազարավոր մարդկանց դժգոհությունները՝տարիներ շարունակ,որ իրենց աշխատանքային ստաժը կիսատ են հաշվում թոշակի գնալիս՝գործատուների թերացումների պատճառով։Ընդ որում, համոզված եմ գործատուները չեն էլ պատժվում, իսկ թոշակառուները նրանց պատճառով տուժում են։
ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ,Վանաձոր,բլոգեր

Ինտերպոլով հետախուզում է պետք`90-ականների դատարանի արխիվի վերաբերյալ

 Եվ այսպես, արդեն 2 շաբաթ է,չեմ կարողանում տեղեկություն ձեռք բերել 1989-94թվերի Կիրովականի/Վանաձորի/ժողդատարանում իմ աշխատանքային ստաժի վերաբերյալ`աշխատանքային գրքույկումս առկա, գրավոր հավաստիացում լինելու պայմաններում:Եվ սա`այն պատճառով, որ 30 տարի առաջ օրենք են ընդունել, որ աշխատանքային գրքույկից բացի, նաեւ պետք է տեղեկանք ներկայացնել, թե տվյալ աշխատանքի ղեկավարը սոցվճարում արել է, թե ոչ:Ու այս օրենքի պատճառով հազարավոր քաղաքացիներ կարող են զրկվել ու զրկվում են իրենց ստաժին համապատասխան թոշակի իրավունք ձեռք բերելուց. եթե տեղեկանքը չլինի:Լոռու մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանը, դատարանում 90-ականներին իմ աշխատանքային ստաժի վերաբերյալ, պատասխանել է, որ իրենց մոտ չկա մինչեւ 1999թվի արխիվը, եվ ինձ ուղղորդել է արդարադատության նախարարություն:Արդարադատության նախարարությունն  էլ ուղղորդեց  դատական դեպարտամենտ։Իսկ դատական դեպարտամենտն էլ հայտնում է, որ իրենց մոտ չկա այդ ստաժի վերաբերյալ տեղեկություն:Հույս չունենալով, որ Միասնական սոցիալական ծառայության կողմից խոստացված հարցումներն Ազգային արխիվին`կարճ ժամանակում արդյունք կտան, ելնելով օպերատիվությունից, հարցում արինք Ազգային Արխիվին.անձամբ այցելելով Վանաձորի ,,Հայփոստի,, շենքում տնվող Ազգային Արխիվ պատուհան.այդտեղ էլ պատասխանեցին, որ իրենց մոտ/որ ներառում է Լոռու եվ Տաուշի մարզերի արխիվը/միմիայն դատական վճիռներն են, իսկ անձնակազմի վերաբերյալ տեղեկություններ չկան:Այս ամբողջ պատմությունը կարելի է ամփոփել այսպես.ինչպես քաղաքացուն կուլտուրական ձեվով ուղարկել գրողի ծոցը:Ի վերջո ուր՞ է կորել Կիրովականի դատարանի `1989-94 թվերի արխիվը, միգուցե ինտերպոլով հետախուզում է պետք: 

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ,Վանաձոր, բլոգեր